КОМПЈУТЕРСКАТА МОЌ СТАНУВА ЗЕЛЕНА
Дигиталната трансформација на јавниот и приватниот сектор стана европски приоритет за зголемување на европската конкурентност. На национално ниво приоритет е да се креираат планови и патокази за дигитална трансформација и да се финансираат иницијативи за дигитализација на претпријатијата. Во ова време, важно е да се фокусираме на зелена дигитализација и на создавање на дигитални инфраструктури кои се еколошки одржливи.
Сепак, до неодамна, центарот на фокусот при проценката на еколошкиот отпечаток на едно претпријатие беше енергетската ефикасност на неговите згради и возила. Што се однесува до планот за дигитална трансформација на едно претпријатие, не постои рамка за проценка и релевантни индикатори кои би овозможеле да се измерат таквите иницијативи и планови од перспектива на нивниот еколошки/енергетски отпечаток.
На пример претпријатие кое развива компјутерски алгоритми. Таквото претпријатие може да поседува еколошка ознака доколку неговите згради се енергетски ефикасни, користи само електрични возила, промовира рециклирање итн. во големите центри за податоци.
Во согласност со европската рамка за „двојна транзиција“, важно е да се преземат активности кои поддржуваат одржлива дигитална трансформација, како во однос на климатската неутралност, така и во однос на дигиталниот суверенитет на Европа.
За да ги постигне своите климатски и економски цели, дигиталниот сектор мора да придонесе и да ја прифати одржливоста во сите негови аспекти: модели на кружна економија за хардвер, климатски неутрални модели на процесори и центри за сервери, софтверски напредок за намалување на потрошувачката на енергија и многу повеќе . Дигиталните технологии како што се вештачката интелигенција, 5G, IoT, cloud и edge computing исто така имаат капацитет да ги забрзаат и максимизираат ефектите од политиките за животната средина. Меѓутоа, во пракса, инвестициите се насочени кон мерки кои придонесуваат или за зелена или за дигитална транзиција. Со други зборови, финансирањето од ЕУ обично е насочено кон енергетската ефикасност и климата или во дигиталната трансформација без да се фокусира на синергијата меѓу двете.
За таа цел, Бирото за регионален развој Скопје, во соработка со Регионот Западна Македонија – Грција, Техничка комора на Грција, Трговска и индустриска комора Грција, Агенција за енергетика – Грција, Национална агенција за информатичко општество – Албанија, Министерство за инфраструктура и енергетика – Албанија, Универзитет за шумарство – Бугарија на 01 октомври 2021 година започна проект „Компјутерската моќ станува зелена„ кој што е финансиран од Balkan Med Programme.
Главната цел на проектот е да се промовира усвојувањето на интегриран пристап и рамка за создавање комбинирани зелени и дигитални иницијативи за трансформација на национално и транснационално ниво, што ќе доведе до „позелено“ функционирање на дигиталните инфраструктури користејќи центри за податоци.
Новиот пристап што го усвојува овој проект се однесува на мониторинг, проценка и промоција на TWIN инвестициите; Дигиталната трансформација не се промовира изолирано, туку се гледа под објективот на зелениот развој. Рамката за проценка и механизмите за следење што треба да се развијат промовираат позеленување на дигиталните инвестиции во областа на Програмата. Ова ќе се постигне преку заедничка рамка за проценка која ќе овозможи:
– да промовира комбинирани зелено-дигитални технологии на национално и транснационално ниво
– да доведе до „позелено“ функционирање на дигиталните инфраструктури и центрите за податоци
– понатамошно спроведување на двојните транзиции со создавање на зелена шема за сертификација за дигитализација за јавниот и приватниот сектор.
Главните целни групи се:
1. Јавен сектор (регионални власти, универзитети, професионални здруженија) преку:
– комбинирани акции за создавање на јавни инфраструктури (зелени центри за податоци) кои гарантираат обновливост на извор на енергија
– следење на релевантните трендови во економијата преку барометар на „двојна транзиција“.
– создавање рамка за проценка за класификација на релевантните инвестиции
– создавање на зелено-дигитална шема за сертификација и
– креирање на патоказ за зелена дигитализација
2. Приватен сектор
– создавање на економии од обем од користењето на инфраструктурата што создава придобивки во ефикасноста
– усвојување на зелени дигитални насоки, рамки, планови усвоени од јавните власти погоре
– зголемување на потребните способности преку активности за градење капацитети (обука и создавање зелено – дигитални вештини)
– акредитација како промотори на „двојна транзиција“ што ќе ја зголеми нивната конкурентност
3. Граѓаните на програмската област преку создавање одржлива и поконкурентна економија со подобрени еколошки услови, култура на дигитална трансформација и создавање релевантни можности за работа
